Pacjentki z rozstępem mięśnia prostego brzucha (DRA) po porodzie często zastanawiają się, czy lepsze będzie leczenie zachowawcze czy operacyjne tej dysfunkcji. W tym przypadku zawsze najpierw należy zastosować leczenie zachowawcze, czyli fizjoterapię.

U większości kobiet DRA ustępuje samoistnie w okresie poporodowym. Najczęściej po roku od porodu następuje pełna regeneracja. Dziś badania nie dają odpowiedzi, dlaczego niektóre kobiety nadal mają ten problem rok po porodzie. W przypadku utrzymania zwiększonej odległości pomiędzy częściami mięśnia prostego brzucha (IRD) stosuje się leczenie zachowawcze, czyli fizjoterapię.

Czy każda pacjentka z rozstępem mięśnia prostego brzucha po porodzie wymaga fizjoterapii? Nie. Nawet jeśli odległość pomiędzy częściami mięśnia prostego brzucha jest podwyższona, ale kresa biała jest mocna, sprężysta, a pacjentka ma prawidłowy tok oddychania, prawidłową postawę i nie zgłasza dolegliwości, nie wymaga terapii. Jeśli kresa biała jest słaba, wiotka, a pacjentka ma nieprawidłowy rytm oddychania, dyskomfort i inne dolegliwości (np. bóle okolicy lędźwiowo-miednicznej, osłabienie siły mięśni brzucha, dysfunkcje i osłabienie mięśni dna miednicy czy obecność przepukliny), wówczas konieczne jest leczenie.

W terapii DRA najczęściej stosowane są ćwiczenia mięśni brzucha (mięśnia poprzecznego brzucha i mięśnia prostego brzucha), trening postawy, edukacja oraz trening odpowiedniego poruszania się oraz podnoszenia, pilates, technika Tupler, ćwiczenia mięśni dna miednicy jako aktywacja mięśnia poprzecznego brzucha, terapia manualna (mobilizacja tkanek miękkich, techniki mięśniowo-powięziowe), techniki osteopatyczne, kinezjotaping, zewnętrzne usztywnienie brzucha (pasy na brzuch, gorsety).

W przypadku braku skuteczności leczenia zachowawczego, u osób z wysokim dyskomfortem estetycznym i/lub funkcjonalnym lub obecnością przepukliny często stosuje się interwencję chirurgiczną. Operacyjne leczenie DRA jest kontrowersyjne. Niektórzy autorzy zalecają zabieg operacyjny u pacjentek z odległością IRD powyżej 3 cm. Według  innych o wskazaniu do zabiegu operacyjnego decyduje obecność przepukliny lub ocena protruzji, a nie tylko sama obecność rozstępu.  Czasami jednak po leczeniu chirurgicznym obserwuje się nawroty.

Antonina Kaczorowska

Bibliografia:

1. Acharry N, Kutty R. Abdominal exercise with bracing, a therapeutic efficacy in reducing diastasis-recti among postpartal females. Int J Physiother Res. 2015;3(2):999-1005.
2. Awad M, Morsy M, Mohamed M, et al. Efficacy of Tupler Technique on Reducing Post Natal Diastasis Recti: A Controlled Study. Br J Appl Sci Technol. 2016;12(1):1-8.
3. Benjamin DR, van de Water ATM, Peiris CL. Effects of exercise on diastasis of the rectus abdominis muscle in the antenatal and postnatal periods: a systematic review. Physiotherapy. 2014;100(1):1-8.
4. Brauman D. Diastasis recti: clinical anatomy. Plast Reconstr Surg. 2008;
   122(5):1564-1569.
5. Carlstedt A, Bringman S, Egberth M, Emanuelsson P, Olsson A, Petersson U, Pålstedt J, Sandblom G, Sjödahl R, Stark B, Strigård K, Tall J, Theodorsson E. Management of Diastasis of the Rectus Abdominis Muscles: Recommendations for Swedish National Guidelines.  Scandinavian Journal of Surgery. 2021;110(3):452-459.
6. Gitta S, Magyar Z, Tardi P, Füge I, Járomi M, Ács P, et al. How to Treat Diastasis Recti Abdominis with Physical Therapy: A Case Report. J Diseases. 2016;3(2):16-20.
7. Jessen ML, Öberg S, Rosenberg J. Treatment Options for Abdominal Rectus Diastasis. Front Surg. 2019;6:65.
8. Keeler J, Albrecht M, Eberhardt L, et al. Diastasis Recti Abdominis. J Womens Health Phys Ther. 2012;36(3):131-142.
9. Kimmich N, Haslinger C, Kreft M, Zimmermann R. Diastasis Recti Abdominis and Pregnancy. Praxis (Bern 1994). 2015;104(15):803-6.
10. Michalska A, Rokita W, Wolder D, Pogorzelska J, Kaczmarczyk K. Diastasis recti abdominis – a review of treatment methods. Ginekologia Polska. 2018;89(2):97-101.
11. Siddiky AH, Kapadia CR. Laparoscopic plication of the linea alba as a repair for diastasis recti – a mesh free approach. J Surg Case Rep. 2010;(5):3.
12. Walton L, Costa A, LaVanture D, McIlrath S,  Stebbins B. The effects of a 6 week dynamic core stability plank exercise program compared to a traditional supine core stability strengthening program on diastasis recti abdominis closure, pain, oswestry disability index (ODI) and pelvic floor disability index scores (PFDI). Phys Ther Rehabil. 2016;3(1):3.