Integracja Strukturalna jest metodą pracy z ciałem, która łączy manipulację tkanki łącznej z reedukacją ruchową oraz rozwojem świadomości ciała. Poprzez serię sesji (10 sesji – Rolfing®, the Rolf Method of Structural Integration lub 12 sesji – Anatomy Trains Structural Integration) dąży do integracji struktury ciała i poprawy relacji jego segmentów w przestrzeni względem centralnie położonej pionowej osi, przez co ułatwia funkcjonowanie w polu grawitacyjnym.

Integracja Strukturalna dąży do wydłużenia, rozciągnięcia i zmiękczenia tkanek łącznych tak, aby uwzględniając zasady biomechaniki i indywidualnie prezentowane przez pacjenta wzorce posturalne, zrównoważyć napięcia układu tensegracyjnego ciała, przywrócić jego optymalne ułożenie w przestrzeni, przywrócić możliwość ruchu i pozwolić pacjentowi poczuć się w ciele „jak we własnym domu”. Manipulacją poddawane są tkanki miękki, a w szczególności powięź (1,2).

Jak myśli terapeuta Integracji Strukturalnej podczas pracy z kobietą ciężarną?

Celem pracy z kobietą w ciąży nie jest poprawa postawy ciała poprzez 10/12 sesji, tylko utrzymanie relatywnego porządku w ciele i danie tyle stabilizacji, na ile to możliwe. Należy brać pod uwage, że przebieg ciąży, a raczej zmiana postawy ciała w trakcie jej trwania jest procesem niezwykle dynamicznym. Dobór serii jest bardzo indywidualny i „skrojony” na potrzeby ciała ciężarnej z zachowaniem bezpieczeństwa i komfortu pacjentki.

Terapeuta powinien zwracać uwagę na relację miednicy z kończynami dolnymi oraz to w jaki sposób wspierają one resztę ciała poprzez miednicę i klatkę piersiową. Bardzo często stopy są główną kwestią w braku równowagi – nie tylko pod względem stabilność łuków, ale pod względem połączenia sensorycznego z układem przedsionkowym i oczami, a co za tym idzie – wzorców napięcia (3). Praca w obrębie podudzi (okolice kości strzałkowej i przyśrodkowa cześć podudzi, łuki boczne i przyśrodkowe, podeszwowa część stopy) pozwoli na lepsze otwarcie błony międzykostnej i kanałów nerwowo-naczyniowych oraz poprawi ruchomość okolic bioder co w konsekwencji odbarczy kość krzyżową. Powodem normalizacji kości krzyżowej jest ułatwienie pracy stawów krzyżowo- biodrowych podczas chodzenia . Lepsza organizacja kompleksu lędźwiowo-krzyżowo- biodrowego pozwala na lepsze samopoczucie kobiety ciężarnej. Kolejną ważnym obszarem są stawy żebrowo-kręgowe. Należy zadbać o przywrócenie prawidłowej ich ruchomości. Staramy się nie ślizgać po tkance ale wybrać kierunek, odpowiednią głębokość pracy i czekać na pojawienie się motylności opracowywanej struktury. Górne żebra opracowujemy w relacji z mięśniami pochyłymi i górnymi płatami płuc. Wraz ze stopniem zaawansowania ciąży naturalną rzeczą jest pojawienie się nowego punktu środka ciężkości. Bardzo często w wyniku tego następuje przechylenie się do tyłu co może powodować zaburzenia w ruchomości szyi a w szczególności C0-C1, C1-C2. Uwolnienie tych obszarów jest tak samo ważne jak praca z uwolnieniem kości krzyżowej. Pracując z kończynami górnymi należy mieć z tyłu głowy pewne połączenia. Grzbietowa część przedramion – mięsień czworoboczny grzbietu oraz okolice mięśni podpotyliczne. Brzuszna część ramion- przód szyi i szczęka(4–7).

Podsumowując spójne podejście do utrzymania balansu w ciąży to praca z okolicą potyliczną, krzyżową oraz kończyny poniżej stawów kolanowych i stawów łokciowych. Jedyna znacząca rozbieżność między serią 10 sesji a pracą z kobietami w ciąży jest zwrócenie uwagi na połączenie międzykostne oraz poprzeczne celem złagodzenia stresu adaptacyjnego ciała w trakcie ciąży  a nie robienie „generalnego remontu” strukturalnego.

Grzegorz Jędrzejewski

Bibliografia:

1. James H, Castaneda L, Miller ME, Findley T. Rolfing structural integration treatment of cervical spine dysfunction. J Bodyw Mov Ther. lipiec 2009;13(3):229–38.
2. Jacobson EE, Meleger AL, Bonato P, Wayne PM, Langevin HM, Kaptchuk TJ, i in. Structural integration as an adjunct to outpatient rehabilitation for chronic nonspecific low back pain: a randomized pilot clinical trial. Evid-Based Complement Altern Med ECAM. 2015;2015:813418.
3. Robb KA, Hyde JD, Perry SD. The role of enhanced plantar-surface sensory feedback on lower limb EMG during planned gait termination. Somatosens Mot Res. czerwiec 2021;38(2):146–56.
4. Cottingham JT, Porges SW, Richmond K. Shifts in pelvic inclination angle and parasympathetic tone produced by Rolfing soft tissue manipulation. Phys Ther. wrzesień 1988;68(9):1364–70.
5. Hunts VV, Massey WW. ELECTROMYOGRAPHIC EVALUATION OF STRUCTURAL INTEGRATION TECHNIQUES. W 1977.
6. Kasper-Jędrzejewska M, Jędrzejewski G, Ptaszkowska L, Ptaszkowski K, Schleip R, Halski T. The Rolf Method of Structural Integration and Pelvic Floor Muscle Facilitation: Preliminary Results of a Randomized, Interventional Study. J Clin Med. 9 grudzień 2020;9(12):3981.
7. Baur H, Gatterer H, Hotter B, Kopp M. Influence of structural integration and fascial fitness on body image and the perception of back pain. J Phys Ther Sci. czerwiec 2017;29(6):1010–3.