Podczas cesarskiego ciecia następuje przecięcie nie tylko skóry na brzuchu, ale także całych powłok brzusznych i macicy. Blizna widoczna na skórze jest więc, potocznie mówiąc, “wierzchołkiem góry lodowej”.
W trakcie tworzenia się blizny ranę wypełniają w ciągu kilku dni i tygodni, kolejne warstwy kolagenu. W prawidłowych warunkach blizna staje się w tym czasie bledsza, mniej uwypuklająca się ponad powierzchnię zdrowej skóry, z czasem blednie i ostatecznie przyjmuje warstwę perłową. Zmniejsza się też nieco objętość kolagenu, tak, że blizna staje się cieńsza. Szybkość gojenia i charakter wytworzonej blizny zależą w znacznym stopniu od gładkości brzegów rany, precyzyjnego zbliżenia ich do siebie z jednoczesnym zapełnieniem dobrego ukrwienia rany, a także od właściwości osobniczych.
Gojenie się rany pooperacyjnej i powstawanie blizny możemy podzielić na trzy etapy:
- Etap I – faza zapalna. Trwa od 2 do 5 dni od operacji. W tej fazie uruchamia się reakcja zapalna, uczestniczą w niej głównie makrofagi wydzielające cytokiny i czynniki wzrostu.
- Etap II – faza proliferacji i angiogenezy. Trwa do 6-8 tygodni od operacji. W tej fazie zachodzi migracja fibroblastów i makrofagów w celu naprawy miejsca zranienia.
- Etap III – faza modelowania/przebudowy. Trwa do około 1,5-2 lat po operacji. W tej fazie zachodzi przebudowa blizny, co jest związane ze zmianą orientacji włókien kolagenowych oraz obkurczaniem blizny. W tym etapie ostatecznie definiują się takie cechy jak wygląd, grubość i funkcjonalność blizny.
Terapia blizny po cesarskim cięciu będzie uzależniona od tego, na jakim etapie znajduje się blizna.
Antonina Kaczorowska
Bibliografia:
- Chochołowska M. Praca z blizną po operacji cesarskiego cięcia. Rehabilitacja w praktyce 2018; 5: 36-42.
- Drozd A, Nowacka-Kłos M, Szamotulska J, Hansdorfer-Korzon R. Możliwości zastosowania terapii manualnej w obszarze blizny. Rehabilitacja w praktyce 2021; 4: 34-42.
- Kasprzak W, Mańkowska A. Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie estetycznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Marciniak M. Mobisation of the scar after cesarean sction. Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja 2021; 131: 8-16.
